काठमाडौँ – विगतका वर्षमा साउन महिना शुरु भएसँगै भरिभराउ हुने इन्द्रचोक र असन क्षेत्रका चुरा पोतेका पसलमा अहिले चहल पहल देखिदैन ।
काठमाडाँैको मुख्य र पुरानो व्यपारिक स्थानका रुपमा रहेको ती क्षेत्रका चुरापोतेका पसलमा महिलाको चहलपहल छैन । बन्दाबन्दीले अन्य व्यापार व्यवसायमा जस्तै त्यहाँको चुरा पोतेको व्यापारमा पनि असर पुर्याएको छ । खरिद गर्ने मानिस आउनै छाडेपछि पसल खोलेर कुर्नु मात्र भएको व्यापारी सविर अहमद बताउँछन् । उनी प्रश्न गर्छन्, “व्यापार नै छैन कसरी परिवार चलाउने ?” मल्ल कालदेखिको पुख्र्याैली पेशा धान्दै आउनुभएका उनी इतिहासमा कहिल्यै यस्तो अवस्था नआएको जिकिर गर्छन्।
पोतेको व्यापार गर्दै आउनुभएका उनी विगतका वर्षमा मानिसको अत्याधिक भिडभाड हुने गरेको स्मरण गर्नुहुन्छ । उनी भन्नुहुन्छ, “अब व्यापार कहिले सामान्य अवस्थामा आउने हो, पत्तै छैन ।” विवाहको लगनमा मात्र पोतेको व्यापार भएको अहमदले बताए। उनी जस्तै यहाँका अर्का चुरा व्यापारी सुस्मिता चौधरीको दिनचर्या पनि उस्तै छ । विगतका वर्षमा दैनिक झण्डै रु ५० हजारको व्यापार हुने गरेकामा अहिले रु एक हजारको पनि व्यापार नहुने गरेको बताउनुहुन्छ । “व्यापारले घरभाडा जुटाउन पनि मुस्किल छ”, उनले भनिन् । सङ्क्रमणको डरले मानिसको सङ्ख्यामा कमी आएको उनको ठम्याइ छ । बन्दाबन्दीमा सामान कम आउने भएकाले मूल्य पनि केही वृद्धि भएको बताइन्। जोखिम मोलेरै पसल खोले पनि दिनभर यसै बस्नुपर्ने अवस्था रहेको चौधरीको दुखेसो छ ।
व्यापार नभएका कारण परिवार धान्नै मुस्किल भएको अर्का व्यापारी आलोक मल्लले जानकारी दिए। उनी भन्छन्, “दैनिक उपभोग्य वस्तुको मूल्य बढेको बढै छ, ऋण गरेर चल्नुपर्ने अवस्था छ ।” यस्तै अवस्था आए भोकभोकै मर्नुपर्ने स्थिति आउने उनको बुझाइ छ । सङ्क्रमणको नाममा मनपरीतन्त्र बढेको उनको आरोप छ । “जनताप्रति सरकार उत्तरदायी छैन भने गणतन्त्र आउनुको के अर्थ ?”, उनको प्रश्न छ । कोरोनासँगै समाजमा मनोवैज्ञानिक त्रास बढ्दै गएको उनी बताउनुुहुन्छ । राजनीतिक खिचातानीलाई छाडेर सरकारले जनताको अवस्थालाई बुझी नयाँ विकल्प खोजी हाल्नुपर्ने अवस्था रहेको उनको सुझाव छ ।