जीवनमा शत्रु वा खराब प्रेमी हुनु सामान्य कुरा हो। कहिलेकाहीँ हामीले त्यस्ता व्यक्तिहरूलाई स्पष्ट रूपमा देखेका हुन्छौं, तर हामी तिनीहरूलाई पहिचान गर्न गल्ती गर्छौं। हामीले गरेका यस्ता गल्ती जीवनभर हामीलाई भारी पर्छ। महान विद्वान र कूटनीतिज्ञ आचार्य चाणक्यले भनेका छन् कि आफ्नो जीवनमा कहिल्यै पनि त्यस्ता व्यक्तिहरूसँग शत्रुता नगर्नुहोस्, जसबाट तपाईलाई सधैं हार्ने सम्भावना हुन्छ। यसका लागि उनले चाणक्य नीति शास्त्रमा केही यस्ता व्यक्तिको पनि उल्लेख गरेका छन्, जोसँग हामीले कहिल्यै शत्रुता गर्नु हुँदैन।
हतियार राख्ने मानिस
हतियार भएका मानिसहरूसँग कहिल्यै शत्रुता नगर्नुहोस्। तिनीहरूले रिसमा तपाईंलाई ठूलो हानि गर्न सक्छन्। यस्ता मानिसबाट टाढै बस्नु राम्रो हुन्छ।
नजिकको साथी
यस्तो नजिकको मान्छेसँग कहिल्यै दुश्मनी नगर्नुहोस् जसलाई तपाईंले आफ्नो मनको सबै कुरा बताउनुहुन्छ। अन्यथा, उसले तपाईंको छविमा ठूलो क्षति पुर्याउन सक्ने कुराहरू उजागर गर्न सक्छ।
मुर्ख व्यक्ति
मुर्ख मानिसबाट टाढै बस्नु राम्रो हो तर मुर्ख मानिससँगको शत्रुता वा मित्रताले ठूलो हानि गर्छ। यस्ता व्यक्तिले न आफ्नो राम्रो नराम्रो, प्रतिष्ठाको ख्याल राख्छन् न अरुको। यस्तो अवस्थामा उनीहरुसँग शत्रुता अपनाएर तपाईंको बारेमा जुनसुकै बेला, जहाँसुकै बोलेर तपाईंको छविलाई ध्वस्त पार्न सक्छन्।
डाक्टर वा कुकसँग दुश्मनी
आचार्य चाणक्य भन्छन् कि उपचार गर्ने डाक्टरसँग कहिल्यै दुश्मनी नगर्नुहोस्। उसले तपाईंलाई यस्तो हानि पुर्याउन सक्छ, जसको क्षतिपूर्ति गर्न असम्भव हुन सक्छ। त्यसैगरी, कुकसँगको दुश्मनीले तपाईलाई मृ-त्युसम्म पुर्याउन सक्छ।
धनी तथा निकै शक्तिशाली व्यक्ति
जोसँग धेरै पैसा छ वा जो धेरै शक्तिशाली छन्, तिनीहरूसँग शत्रुता नगर्नुहोस्, तिनीहरूले आफ्नो फाइदाको लागि तपाईंको जतिसुकै हानि गर्न सक्छन्।

