खगोल विज्ञान र ज्योतिषमा ग्रहणको बारेमा सधैं धेरै जिज्ञासा रहेको छ।सन् २०२१ को अन्तिम र दोस्रो चन्द्रग्रहण १९ नोभेम्बर २०२१ मा लाग्दैछ। यो चन्द्रग्रहणलाई शताब्दीकै सबैभन्दा लामो चन्द्रग्रहण भनिएको छ। ज्योतिषको दृष्टिकोणले चन्द्रग्रहणको धेरै महत्व छ। शास्त्रमा ग्रहणलाई अशुभ मानिएको छ। ग्रहणको समयमा कुनै पनि शुभ कार्य गर्न नहुने विश्वास रहेको छ। पौराणिक कथा अनुसार ग्रहणको समयमा अशुभ ग्रह राहु र केतुले चन्द्रमालाई ग्रहण गर्छन्। स्तो अवस्थामा चन्द्रमामा केही समय ग्रहण लाग्ने गर्छ। यसलाई चन्द्रग्रहण भनिन्छ।
त्यस्तै, विज्ञानको दृष्टिकोणले सूर्य र चन्द्रमाको बीचमा पृथ्वी आउँदा पृथ्वीको छाया चन्द्रमामा पर्न थाल्छ । यो खगोलीय घटनालाई चन्द्रग्रहण भनिन्छ। सन् २०२१ नोभेम्बर १९ मा हुने यो चन्द्रग्रहण ५८० वर्षपछिको सबैभन्दा लामो आंशिक चन्द्रग्रहण हुने खगोलविद्हरूको विश्वास छ । कात्तिक पूर्णिमाको दिन १९ नोभेम्बरमा लाग्ने यस चन्द्रग्रहणका केही विशेष कुराहरु जानौँ ।
१. १९ नोभेम्बर २०२१ मा हुने चन्द्रग्रहण ५८० वर्षमा सबैभन्दा लामो आंशिक चन्द्रग्रहण हुनेछ।
२. सन् २०२१ को यो अन्तिम चन्द्रग्रहण नेपालमा देखिने छैन। जसको कारण यसको सुतक काल पनि नेपालमा मान्य हुने छैन।
३. यो आंशिक चन्द्रग्रहण नोभेम्बर १९ मा दिउँसो १ बजेर ०३ मिनेटमा सुरु भएर साँझ ४ बजेर ३२ मिनेटमा समाप्त हुनेछ।
४. यस्तो अवस्थामा यो आंशिक चन्द्रग्रहणको अवधि ०३ घण्टा २८ मिनेट २४ सेकेन्ड हुनेछ, जुन ५८० वर्षमा सबैभन्दा लामो आंशिक चन्द्रग्रहण हुनेछ ।
५. यो आंशिक चन्द्रग्रहण १९ नोभेम्बर २०२१ मा उत्तरी अमेरिका, दक्षिण अमेरिका, पूर्वी एसिया, अष्ट्रेलिया, अफ्रिका र प्रशान्त क्षेत्रमा देखिनेछ।
६. यसअघि यस्तो लामो आंशिक चन्द्रग्रहण १८ फेब्रुअरी १४४० मा भएको थियो भने अर्को पटक यस्तो आंशिक चन्द्रग्रहण ०८ फेब्रुअरी २६६९ मा देखिनेछ ।
७. यस आंशिक चन्द्रग्रहणको पूर्ण प्रभाव नोभेम्बर १९, २०२१ को दिउँसो २:४९ बजे देखिनेछ, जब चन्द्रमाको ९७ प्रतिशत भाग पृथ्वीको छायाले ढाकेको हुनेछ।
८. ज्योतिषशास्त्रको दृष्टिकोणले यो वर्षको अन्तिम आंशिक चन्द्रग्रहण वृष राशि र कृतिका नक्षत्रमा लाग्नेछ ।
९. उपच्छाया चन्द्रग्रहणका कारण यो नेपाल देखिने छैन, त्यसैले यसको सुतक अवधि मान्य हुनेछैन।
१९ नोभेम्बर २०२१ मा लाग्ने २०२१ को अन्तिम चन्द्रग्रहणले ५ राशिका मानिसहरूलाई सबैभन्दा बढी प्रभाव पार्ने देखिन्छ।
वृष राशि
नोभेम्बर १९ को चन्द्रग्रहण वृष राशिमा नै लाग्ने भएकाले यस राशिका मानिसहरूलाई सबैभन्दा बढी प्रभाव पर्नेछ । यस समयमा पैसा लेनदेनमा सावधान रहनुहोस्। साथै आफ्नो स्वास्थ्यको पनि ख्याल गर्नुहोला ।
सिंह राशि
यो ग्रहण सूर्यसँग सम्बन्धित कृतिका नक्षत्रमा लाग्दैछ। सिंह राशिको स्वामी सूर्य भएकाले यस राशिमा पनि चन्द्रग्रहणको प्रभाव बढी रहनेछ । सिंह राशिका व्यक्तिहरूले संयमित व्यवहार गर्नुपर्छ। गैरकानुनी काम नगर्नुहोस्, कसैसँग झगडा नगर्नुहोस्। पैसाको कारोबार सावधानीपूर्वक गर्नुहोस्।
तुला राशि
तुला राशिका व्यक्तिहरुको काममा बाधा आउन सक्छ । आफ्नो पार्टनरको ख्याल राख्नुहोस्। विशेष गरी आफ्नो पार्टनरसँग विवाद नगर्नुहोस्, अन्यथा तनाव बढ्न सक्छ।
कुम्भ राशि
कुम्भ राशिका व्यक्तिहरूले शत्रुबाट कष्ट उठाउन सक्छन्। कसैलाई आँखा चिम्लेर विश्वास गर्दा हानि हुन सक्छ। यो समयमा सावधानी अपनाउनु राम्रो हुनेछ। सकारात्मक सोचका साथ यो समय सजिलै बित्नेछ।
मीन राशि
पुरानो रोग दोहोरिन सक्छ। स्वास्थ्यको ख्याल गर्नु होला। सोचेर-सम्झेर मात्र कुनै पनि काम तथा स्थानमा पैसा खर्च गर्नुहोस्। आर्थिक समस्याले सताउन पनि सक्छ।